Sonja Schulte – Op zoek naar nieuw publiek (1)
Het lijkt Sonja Schulte interessant om de verschillende soorten kunstpubliek eens door elkaar te gooien. In een serie van vijf columns gaat ze een gedachte-experiment aan, waarbij we worden meegenomen naar een wereld die veel op de onze lijkt, maar waarbij iets niet helemaal, tja, normaal is?
In de eerste column stelt Sonja ons voor hoe het zou zijn als we staan te juichen voor een schilderij. Mocht u het een goed idee vinden, ga dit dan zeker ook empirisch testen. Wij horen graag de resultaten.
Column voor Glasnost op 13 januari 2015. Door Sonja Schulte.
Op zoek naar nieuw publiek, deel 1: Het museum krijgt de concertgangers.
Elke kunstvorm krijgt zijn eigen publiek, te vinden in de openbare ruimte die ervoor is gebouwd. Het lijkt me een goed idee om dat publiek eens hun eigen zaaltjes uit te donderen en met elkaar te wisselen, voor een geheel nieuwe kunstbeleving.
Laten we beginnen met het museum. Net als de middenstip van de Euroborg is dit een haast heilige plek. Die heiligheid valt makkelijk te demonstreren, zoals mijn professor ooit heeft gedaan. In de Uffizi van Florence haalde hij een truc uit met het publiek.
Wij kregen daar elke dag college, en zoals meestal werden we gevolgd door Nederlanders die deze gratis driedimensionale audiotour meepikten. Op een dag liep hij naar een stuk parket op de grond. Het zag eruit als de rest van de vloer: glimmend geboend, ietwat versleten, bruin hout. We stonden er stil en keken ernaar.
Hoe langer we er bleven staan, hoe meer mensen zich op afstand verzamelden. Ter plekke doceerde hij, iets wat ons publiek niet kon verstaan en eigenlijk ging over waar we zouden gaan lunchen. Daarna liepen we de hoek om om te kijken wat er gebeurde en ja hoor – de mensheid stond stil bij een plankje parket.
Arme museumbezoeker. Hij wordt zo geacht zijn best te doen: zijn gezicht in de plooi te houden, langzaam te lopen en stil te zijn. De beste wissel voor deze ietwat kille sfeer lijkt me dan ook het concertpubliek. Deze enthousiastelingen zullen de kunsttempels goed doen.
Voortaan zullen schilderijen luidkeels worden bewonderd. Er wordt gefluit en gejoeld. ‘Broek uit!’ roept iemand bij Repin’s portret van Tsaar Nicolas de tweede.
Je brult elkaar in de oren hoe de werkweek is verlopen terwijl je langs de lijsten schuifelt – dat kan nu prima, want er is geen verstorende muziek. Er is een voorprogramma. Een paar schilderijtjes, waar aarzelend naar wordt gekeken, maar de bar is eigenlijk het belangrijkst in dat eerste, kleine zaaltje. Je gaat nog snel naar de wc. En DAN… verandert het licht in de gang. Je loopt verder naar de grote zaal. Je hart klopt in je keel.
Je slaat de hoek om en staat in de grote zaal: de tentoonstelling begint. Voor elk schilderij klap je je handen stuk. Aan het eind roep je: WE WANT MORE!.
Om dan, tenslotte, net toen je dacht dat de zalen leeg waren, toch nog het pronkstuk tegen te komen! De toegift: dat ene schilderij, waarvoor je eigenlijk kwam! Je wurmt je naar voren en maakt een foto. Iedereen kijkt hardop mee. Vrouwen worden op schouders van lange mannen gehesen. Aanstekers worden tevoorschijn gehaald… of misschien dat maar niet.
__
Sonja (1982) is kunsthistoricus en schrijver. Ze schrijft over kunst op haar eigen website, recenseert tentoonstellingen op 8weekly.nl en werkt hard aan een essayreeks over de bizarre zin en onzin van rouw. Als Sonja niet thuis al winegums etend zit te schrijven, kunt u haar tegenkomen als ze rondjes rent door het plantsoen. Voor Glasnost schrijft ze deze serie en daarnaast maakt ze ook deel uit van onze redactie.
Podcast: Embed