Maarten Praamstra | On 09, okt 2018

Vier jaar werkte Pauline Broekema aan Het uiterste der zee. Haar derde boek werd afgelopen zondag ten doop gehouden in de Aa kerk. Nadat de Stichting Oude Groninger Kerken de synagoge van Appingedam verwierf kwamen ze in contact met Sara Kirby-Nieweg. Haar ouders Mies en Meijer trouwden vlak voor de inval van de nazi’s en Sara werd in 1941 geboren. Nadat vader Meijer werd gedeporteerd doken Sara en Mies onder, een definitief onderduikadres was alleen te realiseren door moeder en kind van elkaar te scheiden.

Op basis van het door Sara opgebouwde archief ging Broekema op onderzoek uit. Zo vond ze nog een zoon, inmiddels in de negentig, van een gezin waar Mies onderdook en kwam ze verhalen afschuwelijke verhalen op het spoor. Over een man die na de oorlog hoort dat zijn grootvader van 88 met stoel en al het huis werd uitgetild, of het verhaal van Harry en Magdalena Leefsma, de broer en zus probeerden tevergeefs via Frankrijk te ontkomen. Het hoofdstuk over hoe Mies uit de onderduik komt is Broekema ontzettend dierbaar. Want hoe doe je dat? Anne Jan Toonstra sprak met Broekema over het werken aan Het uiterste der zee en hoe ze in de huid van Sara haar moeder kroop.

Pauline Broekema geeft op 19 oktober een lezing in het museum van Henk Helmantel. Op 8 november geeft ze een lezing tijdens de Groningse herdenking van de Kristallnacht en op 9 november is ze te gast bij de Literaire hemel te Amen.

Podcast: Embed